1-وبا
"وبا" یکی از بیماریهای واگیر عفونی است که فقط در انسان ایجاد بیماری میکند. عامل بیماری زایی وبا یک باکتری به نام ویبریو کلرا است و این بیماری در اثر سم تولید شده از این باکتری که در روده کوچک تکثیر مییابد، ظاهر میشود. این بیماری چون اولین بار در منطقهای به نام التور در آفریقا پیدا شد، به این نام مشهور میباشد. عامل بیماری مدت زیادی در آب زنده میماند و در مناطقی که سطح آبهای زیر زمینی آن بالا است، بیشتر شایع است و بیشتر عامل بیماری زا از طریق مدفوع و فاضلاب قابل انتقال است.
خصوصیات عامل بیماری زا
باسیلهای گرم منفی بیهوازی اختیاری در گروهی که شامل خانواده ویبریوناسه است قرار دارند. از جنسهای مهم این خانواده ویبریو و آئروموناس میباشند. باکتریهای متعلق به جنس ویبریو خمیده بوده و اغلب غیر بیماری زا هستند. گونه مهم بیماری زا ویبریو کلرا (Vibrio Cholera) عامل بیماری وبا میباشد. این بیماری با اسهال آبکی و فراوان مشخص میشود. ویبریو کلرا در گرمای 65 درجه سانتیگراد در مدت 30 دقیقه کشته میشود و در آب جوش ظرف چند ثانیه از بین میرود. کلر با غلظت 0.6 میلیگرم در لیتر ، این باکتری را از بین میبرد.
علایم بالینی
بیماری وبا دارای دو مرحله است.
مرحله تخلیه ای
بیمار ناگهان دچار اسهال آبکی ، پرفشار و بدون درد میشود و اندکی بعد استفراغ روی میدهد. در موارد شدید ممکن است حجم مدفوع از 250 سیسی به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در 24 ساعت بیشتر شود و بیمار تا 40 بار در روز مدفوع داشته باشد. مدفوع در این بیمار ، فاقد صفرا و خون و خاکستری رنگ (نمای آب برنجی) و دارای بوی غیر زننده میباشد.
مرحله روی هم خوابیدگی عروق (کلاپس)
به زودی به علت کم شدن آب بدن ، بیمار وارد این مرحله میشود. با از دست دادن 5 - 3 درصد وزن طبیعی بدن ، تشنگی و با کاهش 8 - 5 درصد وزن بدن ، ضعف و سرگیجه دیده میشود. کاهش بیش از 10 درصد وزن بدن ، منجر به ترشح کم ادرار و گاهی قطع کامل ادرار ، نبض ضعیف ، چشمهای گود رفته ، پوست چروکیده ، شکم فرورفته ، گرفتگی عضلانی به علت اختلالات در میزان الکترولیتهای بدن و در شیر خواران فرورفتگی ملاج و در نهایت خواب آلودگی و مرگ میشود .
2-هپاتيت
هپاتيت نوع A:
اين نوع هپاتيت توسط يك ويروس شديداً آلوده كننده و مسري ايجاد ميشود و از طريق تماس هاي نزديك قابل انتقال است. عمده ترين انتقال آن از طريق دهاني مدفوعي مي باشد يعني در مناطقي كه بهداشت رعايت نشده و پس از دستشويي دستها با آب و صابون شسته نمي شوند و با همان دست غذا خورده ميشود اين ويروس به راحتي انتقال مييابد. همچنين در اثر آب، غذاها و شير آلوده و همچنين در اثر خوردن صدف و گوشت نپخته ماهي انتقال مييابد.
هپاتيت نوع A با خوردن غذا يا نوشيدن آبي كه با ترشحات انساني آلوده شده باشد، ايجاد ميشود. تخمين زده ميشود كه هر ساله در آمريكا 000/150 نفر دچار هپاتيت A ميشوند.
هپاتيت نوع B:
ويروس هپاتيت B يكي از جدي ترين انواع هپاتيت را سبب ميشود. اين بيماري شايعتر و بسيار مسري تر از ايدز است. تقريباً 2/1 ميليوني آمريكايي به هپاتيت B شده اند. هپاتيت B ممكن است در حدود 5% بيماران به يك بيماري مزمن (كه بيش از 6 ماه طول ميكشد) تبديل شود. اگر بدون درمان رها شود، خطر بروز سيروز (فرسودگي كبد) و سرطان كبد افزايش مييابد.
هپاتيت نوع C:
تقريباً 5/3 ميليون آمريكايي مبتلا به HCV هستند. در ايران حدود 200000 نفر به اين ويروس آلوده هستند. اين نوع هپاتيت در بيشتر مبتلايان مزمن ميشود. همانند هپاتيت B مزمن، اگر بدون درمان رها شود هپاتيت مزمن C، شانس زيادي براي تبديل به سيروز، سرطان كبد يا احتمالاً نارسايي كبد را خواهد داشت. هم اكنون نارسايي كبد بدليل هپاتيت C اصلي ترين دليل كبد در ايالات متحده است.
ويروس هپاتيت D
فقط در بيماراني كه به صورت طولاني ناقل ويروس هپاتيت B هستند بروز ميكند. علائم اين بيماري مشابه ساير هپاتيت هاي ويروسي است با اين تفاوت كه سير شديدي دارد و گاهي سبب كامل كبد و مرگ ميشود.
از آنجايي كه در قرن حاضر ايدز و هپاتيت B دو بيماري لاعلاج هستند بايد به آنها توجه بيشتري كرد. زيرا ويروس ايدز در خارج از بدن تنها 30 ثانيه زنده ميماند اما ويروس هپاتيت B در خارج از بدن 2 الي 3 ساعت زنده است. از اين رو احتمال آلودگي به اين ويروس بيشتر خواهد بود. اما نكته مهم اينجاست كه اگر درماني براي اين دو بيماري نيست اما براي بيماري هپاتيت B واكسنهايي در سه نوبت وجود دارد كه انسان را از اين بيماري خطرناك مصون ميسازد.
تقريبا 15 ميليون نفر در دنيا آلوده به ويروس هپاتيت Dهستند. ويروس هپاتيت D براي همانند سازي خود از ويروس هپاتيت B و امكانات سلول ميزبان استفاده ميكند. اين ويروس ناقص است و از نظر اندازه و ساختمان ژنوم نياز به كمك براي همانند سازي مانند ويروئيدهاي گياهي است. هپاتيت D در كودكان و افراد بالغ مبتلا به هپاتيت B ايجاد ميشود اما چون همانند سازي به وجود هپاتيت B لذا پيشگيري از هپاتيت B در پيشگيري از اين ويروس موثر خواهد بود. با واكسيناسيون هپاتيت B، حذف محصولات خوني آلوده، عدم مصرف از مواد مخدر تزريقي و كنترل ناقلين ويروس از انتشار هپاتيت D جلوگير خواهد كرد.
3-ايدز
ايدز AIDS (مخفف Asquired Immono Defieiency Sysdom ) (سندرم نقص ايمني اكتسابي)، اختلال شديد در وضعيت سيستم ايمني بدن انسان است كه اغلب منجر به مرگ ميگردد. علت مرگ اين افراد، افزايش حساسيت فرمان براي ابتلا به عفونتهاي شديد ناشي از عوامل عفوني فرصت طلب (ميكروبهاي كه در حالت عادي ضرر هستند) يا سرطانها ميباشد. به عقيده دانشمندان منشاء اين ويروس (HIV) از آفريقا ميباشد. اين ويروس در طي كار گرفته شدن يك انسان توسط ميمون، از طريق بزاق اين حيوان به انسان منتقل شده و سپس از اين فرد به ساير انسانها انتقال يافته است.
4-ابولا
ابولا (Ebola) یک بیماری ویروسی است که از سوی ویروس ابولا ایجاد می شود. این ویروس از خانواده فیلوویروس ها است که پس از وارد شدن به بدن ، نوعی بیماری تب دار و خونریزی دهنده ایجاد می کند که در ۵۰تا ۹۰درصد بیماران علامت دار به مرگ منجر خواهد شد.البته از ۴ گونه ویروسی ابولا یک گونه تنها به یک ابتلای بدون علامت منجر می شود و به مرگ نیز منتهی نخواهد شد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، ابولا اولین بار در سال ۱۹۷۶ در یکی از استان های سودان و نیز منطقه ای در نزدیکی زئیر جایی که هم اکنون جمهوری دمکراتیک کونگو واقع شده است پیدا شد.بین ژوئن تا نوامبر آن سال ، ۲۸۴ نفر به این بیماری مبتلا شدند که در نهایت ، ۱۵۱ نفر، جان خود را از دست دادند.طی سالهای بعد، این ویروس به دیگر کشورهای آفریقایی هم گسترش یافته و هرچند سال یکبار تعدادی کشته و قربانی برجا می گذارد.البته فقط آفریقا درگیر نشده و بیماری پای خود را از آفریقا نیز بیرون گذاشته است.
ابولا گاه به گاه به طور مرگباری در میان انسانها و میمونها در آفریقا شایع میشود. این ویروس با ایجاد تب شدید و خونریزی بیمار را از پا درمی آورد و خیلی سریع گسترش مییابد.
در سال ۱۹۷۶ ابولا حدود ۳۰۰ نفر را مبتلا کرد و با شیوع آن از هر ۱۰ نفر مبتلا به بیماری ۹نفر مردند. بار دیگر در سال ۱۹۹۵ ابولا شایع شد و این بار ۸۰ درصد مبتلایان کشته شدند.
ابولا نام نوعی ویروس است. تب خونریزی دهنده ابولا، یک بیماری شدید و کشنده است که نخستین بار در سال ۱۹۷۶میلادی شناخته شد
بیمار با بروز ناگهانی تب ، ضعف شدید، درد عضلانی ، سردرد و گلودرد به پزشک مراجعه می کند.معمولا بعد از مدت کوتاهی ، تهوع ، استفراغ ، اسهال ، بثورات پوستی ، اختلال عملکرد کبد و کلیه و حتی در بعضی موارد خونریزی داخلی و خارجی نیز به دنبال علایم و نشانه های اولیه بروز خواهند کرد و وضعیت بیمار بشدت رو به وخامت می رود.
نتایج آزمایش ها افت تعداد گلبول های سفید و پلاکت ها و افزایش آنزیم های کبدی را نشان می دهند. برعکس سالهای نخست ، تشخیص بیماری آسان تر شده است.تست های تشخیص اختصاصی به صورت تشخیص آنتی ژن ها و یا ژنهای ویروسی در خون یا دیگر مایعات بدن در دسترس هستند.اخیرا کشت سلولی این ویروس نیز مقدور شده و حتی می توان آنتی بادی های تشکیل شده علیه این ویروس را در بدن بیماران تعیین کرد.
- قابل ذکر اینکه: بیماری های مسری محدود به این موارد نیست. [1]
-----------------------------------------------
[1] مسئولیت کیفری ناشی از انتقال ایدز ،ویکیپدیا و daneshnameh.roshd.ir